Sesin Şiddeti
Sesin zayıf veya kuvvetli olmasına (uzaktan veya yakından duyulabilme özelliğine) sesin şiddeti veya gürlük denir. Ses şiddeti, sesin şiddetli veya zayıf işitilmesini (uzaktan veya yakýndan duyulabilmesini) sağlar. Sesin şiddeti, ses dalgalarının enerjisine ve genliğine bağlı olup bunlarla doğru orantılıdır. Ses dalgalarının genliği arttıkça sesin enerjisi ve sesin şiddeti artar. Genliği fazla olan ses dalgalarının oluşturduğu sese şiddetli ses denir. Ses dalgalarının genliği azaldıkça sesin enerjisi ve sesin şiddeti azalır. Genliği az olan ses dalgalarının oluşturduğu sese zayıf ses denir. Ses şiddetinin ölçüsüne ses düzeyi denir ve ses düzeyi birimi desibel (dB) dir.
Sesin Yüksekliği – Dalga Boyu Frekans’la bağlantılıdır. Dalga boyu arttıkça frekans azalır, dalga boyu azaldıkça frekans artar. Çevrede bulunan ses kaynaklarının ürettiği ses dalgalarının yüksekliği yani incelik ya da kalınlığı, sesin frekansına bakılarak belirlenir.
Ses kaynağının 1 saniyede ürettiği dalga sayısına veya ses kaynağının 1 sn’deki titreşim sayısına frekans denir. Sesin yüksekliği, ses kaynağının titreşim hızına yani frekansına bağlıdır ve doğru orantılıdır. Ses kaynaklarınınn frekansı yani titreşim hıızı arttığı zaman sesin yüksekliği artar ve ses ince (tiz) çıkar. Frekansı yani yüksekliği fazla olan sese ince ses denir. Ses kaynaklarının frekansı yani titreşim hızı azaldığı zaman sesin yüksekliği azalır ve ses kalın (pes) çıkar. Frekansı yani yüksekliği az olan sese kalın ses denir.
Dalga boyu arttıkça frekans azalır, dalga boyu azaldıkça frekans artar. Çevrede bulunan ses kaynaklarının ürettiği ses dalgalarının yüksekliği yani incelik ya da kalınlığı, sesin frekansına bakılarak belirlenir.
Sesle ilgili tanımlar:
Dış ses: Anlatıcı sesidir.
Atmosfer: Yağmur, Trafik, Doğa sesleri
Foley: Jack Foley’in bulduğu yöntemdir.
+ Dublaj için ses kanalları miksli mi yoksa miksizmi çalışmak doğrudur?
Dublaj için ses kanallarını miksiz çıkış almak gerekir.
Ses Kurgusunda ilk 4 kanal diyaloglara ayrılır, 2 kanal foley, iki kanal efektler, iki kanal atmosfer, iki kanal müzik için ayrılmalıdır. Daha sonra mix yapılarak bu kanallar diyalog, müzik ve efektler olarak 3’e düşürelebilir. Dublaj için bu farklı kanallara kayıt önemlidir. Bu sayede filminize farklı dillerde dublaj yapılabilir. Televizyonda ise 1 kanal röportaj, 1 kanal metin (dış ses), bir kanal müzik, bir kanal efekt olarak ayrılabilir.
EQ efektler: Frekans Ayarları: Bir sesin telefondan gelir gibi duyulmasını istiyorsanız bu efektleri kullanırsınız. Bas frekansları kısıp tiz frekansları çıkarmanız gerekir. Arkada klima sesi duyuluyorsa bası kısarak arkadaki sesi yok edebilirsiniz..80Hz altı alt frekans sesleri silebilir. Örneğin Rüzgar…
Final Cut ile uyumlu çalışan Soundtrack Pro yazılımı ses efektleri ve efekt sesler konusunda yardımcı bir programdır.
Gürültü nasıl azaltılır?
Izotope RX görültü azaltmayı sağlayan bir yazılımdır. Ayrıca kısıtlı da olsa her non-linear sistemde de gürültüyü azaltıcı ses efektleri bulunmaktadır.
Reverb: Sesi yankılandırmak için kullanılır.
Reverse: Sesin ters okunmasını sağlar.
Sinyal jeneratörü: Düz sinyal sesi üretilir. 1KHZ frekansında ve 0 dB yüksekliğindeki bip sesidir. Mümkünse miksaja başlamadan once ya da banda kayıt almadan once bu sinyal döşenir. Bu sayede yapılacak ayarlarda referans alınmış olur.
Mikrofonlar:
Omni Directional
Her yöne duyarlı mikrofonlardır. Herr yönden yani 360 derecelik bir açıdan gelen sesleri algılar.
Unidirectional (Cardioid)
Tek yönlü mikrofonlardır. Tabi ki arkadan gelen sesleri de kaydederler.
Bidirectional:
İki yönlü mikrofonlardır. Bu algılama türü özellikle röportaj çekimlerinde pratiktir.
Super Cardioid:
Mikrofon yanlara ve arkaya duyarlılık azaltılmış uzaktaki sese duyarlı hale getirilmiştir.
Kurguda ses ile ilgili dikkat etmemiz gerekenler;
Ses kaydının ortamı nasıl? Yankılımı, basık tavanlı mı? Örneğin bir metin sesini aynı ortamda almak sesleri bağlarken önemlidir. Bu sayede ses devamlılığı sağlanır.
Sesin alındığı cihazlar mono mu stereo mu? Cihazlar mono ve siz streo montaj yapacaksanız sesi sağlıklı duyamazsınız.
Siz iki kanal stereo yayın yaptınız ama televizyonunuz mono ses nasıl duyulur? Televizyonda sesler istenilen kalitede duyulmaz. Kayıplar olur.
Ses convert işlemi için programlar nelerdir? Görüntü convert programlarından Apple için Mpeg Streamclip ve itunes programları sesleri istediğimiz formata çevirmemize yardımcı olur.
Stereo Ses: İki kanal sesten oluşur. İnsan algısında derinlik yaratır. İki hoparlörden farklı farklı ses ve tınılar gelir.
Mono Ses: Tek bir kanal sesten oluşur. İki hoparlörden de aynı seviyede ve eşit şekilde gelir.
Çevreleyen ses ( Surround)
5.1 ve 7.1 ses kanalı daha fazla gerçekliğe yaklaştırır. Standard surround kurulumu önde bir streo sağ-sol ve ortada diyalog kanalıyla arkada surround sağ-sol kanallardan oluşur. 5.1’in 1’i ise alt bas frekansları içeren sub woofer kanalına karşılık gelir.
+Sessizliğin Sesini kullanmak nedir?
Sesin olmadığı bir ortam yoktur. Her ortam bir sesten oluşur. Dolayısıyla sessizliğin olmadığı bir dünyada kurgu yaparken hiç ses kullanmamak seyircide kurgu sırasında yabancılaşma yaratır. Ses devamlılığı ve gerçek dünyayı yansıtmak adına ortam ne kadar sessiz olursa olsun ses kullanmak gereklidir.
SES Senkronu Nedir?
Görüntünün sesle bir arada yürümesine ses senkronu deriz. Diyelim ki bir röportaj yaptınız. Eğer kişinin görüntüsüyle, yani ağzıyla kulaklarınıza gelen ses eş değilse bu asenkron yani senkron olmayan senkronu kaymış bir görüntüdür. Bu durumlarda sesi ileri ya da geri alarak görüntüyle eşlemesi sağlanır.
Ses Sıkıştırma :
Video formatlar gibi her dijital ortamda olduğu gibi sesler de dijitalleştirilirken sıkıştırılır ve o sayede harddiske veri olarak yazılır.
Sıkıştırılmamış formatlar:
CDA, Aiff ve AU, PCM, Wav, Flac, MAC
Sıkıştırılmış Formatlar:
mp3, aac, wma
catharsisblog 